Tarihi
Tehcir öncesi Ermeni yerleşkesi olan bu köy tehcir sonrası tamamen boşalmıştır. Diğer tüm aileler tehcir sonrası bu beldeye gelip yerleşmiştir. Dolayısıyla mahallenin tehcir öncesi tarihi hakkında kesin bilgi mevcut değildir.Tehcir sonrası Kafkaslar'dan, Muş Bulanık'dan, Bingöl Solhan'dan, Erzurum'dan ve Karadeniz Bölgesi'nden insanlar gelip Halilçavuş'a yerleşmiştir.Cumhuriyetin kurulmasından itibaren köy tüzel kişiliğine haiz olan belde çevre köyler için merkez teşkil etmektedir.Mahallenin karakolu olup bu karakol diğer köylere de hizmet sunmaktadır.Köy 1992 yılında belediye olup, hâlen belde tüzel kişiliğine haizdir. Belediyede 15 memur mevcuttur.Coğrafi konumu
Beldedeki yerleşim, toplu yerleşimin tipik örneğidir. Mahallenin altından Ağırçimen Deresi, sağ kenarından Avanes Deresi, solundan Güzeldere geçmektedir.Beldenin güneyinde Bulanık Dağı bulunmaktadır. Önünde ise Ağırçimen, Köydibi, Çaydüzü isimlerinde düz ovalar yer almaktadır. Toprak verimli volkanık bir yapı arz etmektedir.Komşu köyleri; Göller, Tellitepe, Kızılahmet, Dağ Çayırı, Tendürek'tir.İklim durumu
Beldede görülen iklim tipik karasal iklimdir. Ancak son yıllarda Malazgirt'te yapılan baraj dolayısıyla iklimi ciddi şekilde yumuşamıştır.Bozkır ikliminin hakim olduğu yerleşim yerinde ağaçlanma sadece belde merkezinde mevcuttur. Verimli ovalarda ağaçlar yok denecek kadar azdır.
Halil cavuşa su barajı gelmesini istiyoruz vee köy parke ve yollarını yapmasını istiyoruz cok yerlere baş vurduk kimse sesimizi duyuramadıkve kimsede yapmadı sizden bize yardımcı olmanızı istiyoruz saygıyla hakan peker
Halilçavuşun Have diye adlandırılan yaylak bölgesinde ganiya gıne ve ismini unuttuğum iki kaynak su bulunur Ayrıca yayla yolu üstündeki ziyaretin yakınında eski yerleşim yerlerine ilişkin kalıntılar var...Araştırılmadı gerekir!